Muhasebe Nedir?

1- MUHASEBE : Mali nitelikteki ve olayları para ile ifade edilmiş şekilde kaydeden sınıflandıran özetleyerek rapor eden ve sonuçları yorumlayan bilim.

2- MUHASEBENİN FONKSİYONLARI (İŞLEVLERİ):

a-      Borç ve Alacak ilişkilerini düzenler.

b-     İşletme yönetimine yardımcı olur.

c-      İşletme lehine delil olur.

d-     İşletmenin istatistiğini çıkarmasına yardımcı olur.

3- MUHASEBENİN TEMEL KAVRAMLARI :

a-      Sosyal sorumluluk kavramı

b-     Kişilik kavramı

c-      İşletmenin sürekliliği kavramı

d-     Dönemsellik Kavramı

e-      Para ile ölçme kavramı

f-       Maliyet esası kavramı

g-     Tarafsızlık ve belgelendirme kavramı

h-     Tutarlılık kavramı

i-       Tam Açıklama kavramı

j-       İhtiyatlılık kavramı

k-     Önemlilik Kavramı

l-       Özün önceliği kavramı

 

3-a Sosyal Sorumluluk Kavramı :  Bu kavram muhasebenin işlevinin yerine getirme hususundaki sorumluluğunu belirtmekte ve muhasebenin kapsamını anlamını yerini ve amacını göstermektedir. Sosyal sorumluluk kavramı muhasebenin organizasyonunda muhasebe uygulamalarının yürütülmesinde ve mali tabloların düzenlenmesi ve sunulmasında belli kişi veya grupların değil tüm toplumun çıkarların gözetilmesi ve dolayısıyla bilgi üretimde gerçeğe uygun tarafsız ve dürüst davranılmasını ifade eder.

3-b Kişilik Kavramı : Bu kavram işletmenin sahip veya sahiplerinden yöneticilerinden personelinden ve diğer ilgililerden ayrı bir kişiliğe sahip olduğu ve o işletmenin muhasebe işlemlerinin yürütülmesi gerektiğini öngörür

3-c İşletmenin Sürekliliği kavramı : Bu kavram işletmenin Faaliyetlerini bir süreye bağlı olmaksızın süreceğini ifade eder. Bu nedenle işletme sahiplerinin veya hissedarlarının yaşam süreleriyle bağlı değildir.. Maliyet esasının temelini oluşturur. Bu kavram işletmeler açısından geçerliliğinin bulunmadığı veya ortadan kalktığı durumlarda ise bu husus mali tabloların dipnotlarında açıklanır.

3-d Dönemsellik Kavramı : İşletmenin sürekliği kavramı uyarınca sınırsız kabul edilen ömrünün belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanmasıdır. Gelir ve Giderlerin tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmesi hasılat ve gelir ve karların  aynı döneme ait maliyet  gider ve zararla karşılaştırılması bu kavramın gereğidir. Bu kavramın işletmeler açısından geçerliliğinin bulunmadığı veya ortadan kalktığı durumlarda ise bu husus mali tabloların dipnotlarında açıklanır.

3-e Parayla ölçme kavramı :  Parayla ölçülebilen iktisadi olay ve işlemlerin muhasebeye ortak bir ölçü olarak para birimiyle yansıtılmasını ifade eder. Muhasebe işlemleri ulusal para birimlerine göre yapılır.

3-f Maliyet esası kavramı: Para mevcudu alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün veya uygun olmayan diğer kavramlar hariç işletme tarafından edinilen varlık ve hizmetlerin muhasebeleştirilmesinde bunların elde edilme maliyetlerinin esas alınması gereğini ifade eder.

3-g Tarafsızlık ve belgelendirme kavramı : Muhasebe kayıtlarının gerçek durumunu yansıtan ve usule uygun olarak düzenlenmiş objektif belgelere dayandırılması ve muhasebe kayıtlarına esas alınacak yöntemlerin seçilmesinde tarafsız ve ön yargısız davranılması gereğini ifade eder.

3-h Tutarlılık kavramı : Muhasebe uygulamaları için seçilen muhasebe politikalarının birbirini izleyen dönemlerde değiştirilmeden uygulanması gereğini ifade eder. İşletmelerin mali durumunun faaliyet sonuçlarının  ve bunlara ilişkin yorumların karşılaştırılabilir olması  bu kavramın amacını oluşturur. Tutarlılık kavramı benzer olay ve işletmelerde kayıt düzenleri ile değerleme ölçülerinin değişmezliğini ve mali tablolarda biçim ve içerik yönünden tekdüzeni öngörür. Geçerli nedenlerin bulunmadığı durumlarda işletmeler uyguladıkları muhasebe politikalarını değiştirebilirler. Ancak bu değişikliklerin ve bunların parasal etkilerinin mali tabloların dipnotlarda açıklanması zorunludur.

3-i Tam açıklama kavramı : Mali tabloların bu tablolardan yararlanacak kişi ve kuruluşların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli açık ve anlaşılır olmasını ifade eder. Mali tablolarda finansal bilgilerin tam olarak açıklanması yanında mali tablo kalemleri kapsamında yer almayan ancak alınacak kararları etkileyebilecek gerçekleşmesi muhtemel olaylara da yer verilmesi bu kavramın gereğidir.

3-j İhtiyatlılık kavramı : Muhasebe olaylarında temkinli davranılması ve işletmenin karşılaşabileceği risklerin göz önüne alınması gereğini ifade eder. Bu kavramın sonucu olarak işletmeler muhtemel gideri ve zararı için ayırırlar muhtemel gelir ve karları için ise gerçekleşme dönemlerine kadar herhangi bir muhasebe işlemi yapmazlar Ancak bu kavram gizli yedekler veya gereğinden fazla karşılımlar ayrılmasına gerekçe olmaz.

3-k Önemlilik kavramı : Bir hesap kalemi veya mali bir olayın nispî ağırlık ve değerinin mali tablolara dayanılarak değerlemeleri veya alınacak kararları etkileyebilecek düzeyde olmasını ifade eder. Önemli  hesap kalemleri finansal olaylar ve diğer hususların mali tablolarda yer alması zorunludur.

3-l Özün önceliği kavramı : İşlemlerin muhasebeye yansıtılmasında ve onlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok özlerinin esas alınması gereğini ifade eder. Genel olarak işlemlerin biçimleri ile özleri paralel olmakla birlikte bazı durumlarda farklılıklar ortaya çıkabilir. Bu taktirde özgün bicime önceliği esastır.